“… Als een rode lap op een … roodborst …”
De roodborst, in het Engels ook bekend onder de naam ‘Robin’, is een kleine zangvogel die veel voorkomt in Europa. Het meest opvallende kenmerk is de fel oranjerood gekleurde borst en gezicht, wat een mooi contrast vormt met de bruingroene rug en vleugels. Ze worden vaak gezien in tuinen, bossen en parken en zijn bijzonder geliefd vanwege hun nieuwsgierige en tamme aard. Roodborstjes afkomstig uit Scandinavië zijn zelfs soms zo tam, dat ze uit de hand eten.
Van de andere kant zijn roodborstjes territoriaal aangelegd en kunnen ze behoorlijk geobsedeerd raken door de kleur rood. Ze reageren vaak zeer agressief tegen soortgenoten in hun gebied. Zelfs zo erg dat ze razend worden op hun eigen spiegelbeeld of dat zelfs rode objecten het soms moeten ontgelden. Het mannetje en vrouwtje zien er hetzelfde uit en zijn moeilijk te onderscheiden, maar in de winter verdedigen vooral de mannetjes hun territorium. Ze zingen en fluiten het hele jaar door prachtig, hoewel hun zang in de lente het meest prominent te horen is.
Vaak maken roodborsten hun nesten goed verborgen op de grond. Daarentegen zijn ze soms ook behoorlijk inventief in het kiezen van nestplaatsen? Ze gebruiken dan ongewone locaties zoals bloempotten, oude laarzen, en zelfs de motorruimte van auto’s die langere tijd ongebruikt ergens staan! Het nest is meestal een kleine komvormige structuur gemaakt van mos, bladeren en gras, bekleed met zachte materialen zoals dierenhaar.
Foto: ‘Roodborstje in De Peel’; Oscar Berkers, natuurfotograaf Deurne
Roodborsten hebben al sinds jaar en dag een bijzondere relatie met mensen. In sommige culturen worden ze geassocieerd met voorspoed en geluk. In het Verenigd Koninkrijk, bijvoorbeeld, worden ze vaak gezien als symbolen van Kerstmis en verschijnen ze veel op kerstkaarten en decoraties.
In de winter trekt een deel van de roodborsten naar warmere streken van Europa waar meer voedsel te vinden is. Ook vogels uit Scandinavië trekken dan zuidelijker en komen op hun beurt weer in Nederland terecht. Er bestaat dan ook een grote kans dat het roodborstje dat je nu in je tuin tegenkomt, niet hetzelfde is als die je in mei of juni in de tuin zag. Ze hebben een opmerkelijk navigatievermogen. Tijdens de migratie gebruiken ze zowel het magnetisch veld van de aarde als de stand van de sterren om hun weg te vinden, wat behoorlijk indrukwekkend is voor zo’n klein vogeltje.
Het roodborstje is te zien in de winter vitrine in zaal 2.
