Bij de eerste aanblik overheerst ongeloof. Zo’n oogverblindend mooi gebouw in Asten? Dat moet de opvolger van Museum Klok & Peel zijn. De inhoudelijke én fysieke opwaardering van de mooiste culturele instelling die Asten rijk is. De ambitie spat ervan af! Het prijskaartje is ernaar: bijna 14 miljoen.
Museum Klok & Peel wordt daarmee een instelling met een nieuwe identiteit. Niet langer een gebouw dat gericht is op het uitstallen van collecties, maar een plek waarop het overdragen van informatie mede met de inzet van moderne technieken als AR (Augmented Reality), VR (Virtual Reality) en immersive belevingen zal leiden tot memorabele bezoekerservaringen.
Bestuur, directie en plannenmakers – Diederendirrix Architecten en cultuurdesigners Van Eijk & Van der Lubbe – hebben het museum nieuwe stijl voorlopig Museum Echo genoemd, een werknaam. Een museum waarin verleden, heden en toekomst gaan resoneren. Streefdatum voor de opening: ergens in 2030.
Reputatie
Museum Klok & Peel heeft dankzij zijn voorlopers, de eenwording daarvan in 2008 en de vernieuwbouw in 2012, een mooie reputatie opgebouwd. De 40.000 à 45.000 bezoekers die jaarlijks bij ons komen, tonen zich steevast aangenaam getroffen door de charme van de twee basiscollecties en de ambiance in het museum. Die verbindt gastvrijheid aan professionaliteit en gezelligheid aan verdieping. Het museum weet jong en oud te boeien én te verbinden en wordt door velen geprezen als ‘een verrassende ontdekking’. Bestuur, personeel en vrijwilligers zijn daarom gepast trots op hun Museum Klok & Peel.
Maar van trots eet je geen boterhammen. Wie wat dieper in het wel en wee van ons museum duikt, ontdekt al gauw dat het niet alles goud is wat er blinkt. Een paar jaar geleden werden tijdens een benchmarkonderzoek de sterke en zwakke punten van het museum geanalyseerd. Daarbij is geconstateerd, dat het gebouw dusdanige gebreken vertoont, die alleen maar zullen toenemen, dat nieuwbouw noodzakelijk is. Het in 2021 aangetreden nieuwe bestuur heeft dat onderzoek zeer serieus genomen.
Toekomstbestendig
Het heeft min- en pluspunten tegen elkaar afgewogen; museale trends bestudeerd; ontwikkelingen in de vrijetijdseconomie tot zich genomen; nieuwe vormen van digitale kennisoverdracht verkend en zich gerealiseerd dat in een complexere wereld samenwerking met andere instellingen en organisaties steeds essentiëler wordt. Op basis van dat alles gaat het bestuur de uitdaging aan om het museum ‘toekomst-bestendig’ te maken.
Het bestuur wil Klok & Peel omvormen tot een museum dat niet enkel wordt geroemd als toevallige ontdekking, maar dat een eigenstandig reisdoel is voor een gestaag groeiend publiek. Want om deze museumvoorziening duurzaam in stand te houden zijn jaarlijks tenminste 60.000 tot 70.000 bezoekers nodig. Dat betekent: bussen vol, veel meer dan nu het geval is!
Kansen
Dat streven is geen utopie. Het gaat om kansen zien en grijpen. Museum Klok & Peel heeft nu al collecties die een groter bezoekersaantal rechtvaardigen. En als de basis wordt verbreed wordt de verleiding voor het publiek nog groter. Die verbreding ligt voor het oprapen. Voor het museum nieuwe stijl wordt de museumorganisatie verstevigd met nieuwe geïntegreerde pijlers als Sterrenwacht Jan Paagman en het IVN Asten. Ook de banden met de gemeente Asten, Royal Eijsbouts en Senzer worden opnieuw geformuleerd en aangehaald.
Bidbook
Na intensief voorbereidend werk met onder andere veel interviews met allerlei belanghebbenden en sleutelfiguren rondom het museum, hebben de plannenmakers een toekomstvisie ontwikkeld die in een zogenaamd bidbook is vastgelegd. Met dat bidbook in de hand wil het bestuur de komende jaren op zoek naar allerlei partijen die het museum-van-de-toekomst kunnen helpen realiseren.
Schetsontwerp
In het bidbook is het schetsontwerp voor Museum Echo het meest concrete en daarmee ook het meest in het oog springende onderdeel. Om maar eens wat te noemen: in het ontwerp krijgt het nieuwe museum een spectaculair uitnodigende voorgevel met ‘entreeplein’ en ‘hoofdentree’ aan de zijde van de Rootweg.
Aan die zijde van het museum komt het ‘publieke domein’ met functies als kassa/infobalie, garderobe, toiletgelegenheid, museumshop, museumcafé met keuken en (buiten)terras aan de tuinzijde. In het publieke domein is verder op de begane grond een filmzaal en een workshop/vergaderruimte te vinden, terwijl op de eerste etage nog meer multifunctionele vertrekken zijn gedacht.
Het uitnodigende publieke domein kan los van museumbezoek worden aangedaan.
Het in 2012 verlengde boerderijgedeelte aan de Ostaderstraat blijft staan, maar krijgt andere functies zoals zichtdepot en dienstvertrekken als personeelsruimte, werkplaats en kantoren.
Het hart van Museum Echo wordt het blok achter de publieks- en dienstruimten. Daarin zijn vier expositiezalen gedacht, plus een behoorlijke ruimte voor wisselexposities. Het totale bouwblok heeft straks een vloeroppervlak van 3200 m2 tegen 2700 m2 nu.
Tuin
De tuin gaat ook ingrijpend veranderen. De Sterrenwacht Jan Paagman verhuist en wordt er een geïntegreerd onderdeel van. Vleermuizenverblijf en Schop blijven bestaan en er komt een Amphitheater. De weinig functionele Oranjerie komt te vervallen.
Datzelfde geldt voor de sterk verouderde dienstgebouwen – voormalige agrarische stallen – die aan ‘de overkant’ van de Ostaderstraat op het museumcomplex liggen. Het voorterrein van de overkant blijft als groene ruimte bestaan; het achterste gedeelte wordt samen met de parkeerstrook bij de hockeyvelden het parkeerplein van Museum Echo. Er komt ruimte voor 100 parkeerplaatsen in totaal.
Miljoenenplan
Door alle nieuwbouwideeën te benoemen lijkt het of het vernieuwingsplan al in beton is gegoten, maar dat is zeker niet het geval. Het gaat om een plan dat voldragen genoeg is voor een ‘bidbook’ dat kan worden voorgelegd aan potentiële investeerders. Die worden voornamelijk gezocht bij de grote cultuurfondsen, terwijl ook nadrukkelijk gehengeld zal worden naar Brainportfondsen of Europese gelden. Het spreekt voor zich dat met het
ambitieuze vernieuwingsplan serieus geld gemoeid is. Op prijspeil 2024 bijna 11,6 miljoen voor de gebouwen en bijna 2,3 miljoen voor de inrichting.
