Expositie ‘Noord-Brabant en Limburg in 1906’. Van 5 april tot en met 30 juni in Museum Klok & Peel, Ostaderstraat 23, Asten. Openingstijden: za, zo, ma 13:00 – 17:00 uur; di t/m vr 09:30 – 17:00 uur.
In Museum Klok & Peel is vrijdag 5 april de wisseltentoonstelling ‘De beroemde prentbriefkaarten van Berkers Verbunt’ officieel geopend. Ondertitel: ‘Noord-Brabant en Limburg in 1906’. Mevrouw Berkers (achternicht van uitgever Janus Berkers) verrichtte de openingshandeling.
De expositie in de grote klokkenhal duurt tot en met 30 juni 2024.
Via deze cultuurhistorische tentoonstelling reizen bezoekers terug in de tijd naar het Brabant en Limburg van even na 1900.
In die tijd bepaalt het Rijke Roomsche Leven de sfeer in Zuid-Nederland, zet in de steden de industrialisatie door en beginnen boeren op het platteland zich te organiseren. Er ontstaat een dynamiek waarin ondernemers gedijen.
In dat tijdsgewricht trouwen bierbrouwerszoon Janus Berkers uit Asten en bakkersdochter Anna Kuijpers uit Deurne. Ze beginnen een drukkerij en boekhandel, al houdt Janus wel zijn kantoorbaan bij notaris Rovers aan.
Maar het ondernemen zit de jonge middenstanders in het bloed en samen met een zakenpartner van buiten beginnen ze de uitgave van het Nieuwsblad voor Peelland en Meijerij. Een groot succes wordt dat niet en de binnengehaalde firmant stapt al gauw weer op. Dat biedt ruimte voor een nieuw project: de uitgave van in die tijd razend populaire prentbriefkaarten. Daar ziet ook ondernemer Aloïsius Verbunt heil in en hij wordt de nieuwe zakenpartner van Janus Berkers.
Miljoen kaarten
In 1906 lanceert Kunsthandel Berkers Verbunt een ambitieus plan. Het bedrijf wil één miljoen prentbriefkaarten op de markt brengen.
Mythisch verzamelobject
In de daaropvolgende decennia blijkt het publiek de prentbriefkaarten van Berkers Verbunt te koesteren. De kaarten worden zelfs ‘een mythisch verzamelobject’. Verzamelaar Frans van Lierop neemt een basiscollectie over en bouwt die uit. Hij besluit dat daar iets meer mee moet gebeuren. Samen met de auteurs Jac. Biemans, Johan Pullens en Jan Spoorenberg stelt hij er een stevig boek uit samen, eind 2023 jaar uitgegeven door Pictures Publishers uit Woudrichem. Het boek – formaat 320×240 mm, 416 pagina’s – geeft een prachtig bevroren tijdsbeeld te zien van het oude Brabant en Limburg. Een ‘uniek stuk cultureel erfgoed van Noord-Brabant en Limburg’ zeggen de kenners.
Expositie
Na de presentatie van het boek in Museum Klok & Peel in Asten neemt directeur Frans Eliëns het initiatief om ook een tijdelijke tentoonstelling te wijden aan ‘de beroemde prentbriefkaarten van Berkers Verbunt’ in het boek ‘Noord-Brabant en Limburg
in 1906’. De samenstellers gaan daarin mee en vervolgens wordt er maanden gewerkt aan een expositie die dezelfde sfeer meekrijgt als het boek. Is het al heel wat om in het boek de oorspronkelijke prentbriefkaarten op paginaformaat terug te zien, de expositiepanelen met foto’s uit alle delen van Brabant en Limburg zijn nog indrukwekkender.
Bovendien wordt de sfeer van meer dan honderd jaar geleden versterkt met objecten uit die tijd. Zoals een hondenkar; een motor zoals die door de fotografen van Berkers Verbunt werd gebruikt; een ouderwetse camera; glasnegatieven en een mediapost waarin het fotoprocedé van vroeger wordt uitgelegd. Voor de kinderen is er een verkleedkist met kleding van rond 1900.
Het boek ‘Noord-Brabant en Limburg in 1906’ is in het museum te koop (prijs: € 39,95), maar er zijn ook souvenirs voor de smalle beurs, zoals een setje prentbriefkaarten á la Berkers Verbunt, speciaal gemaakt voor deze tentoonstelling.
