Muziekleerlingen Peellandcollege versteken Torenuurwerk Hattem (dd 21 feb 2024)

Muziekleerlingen Peellandcollege in museum Klok & Peel Asten – Speeltrommel versteken voelt als ‘unieke ervaring’

“Een unieke ervaring.” Zo noemt Vins van den Broek (18), 6vwo-leerling van het Peellandcollege Deurne, het karwei dat hij dinsdagmorgen mocht klaren in het Museum Klok & Peel in Asten.  Samen met zijn medescholier Tomasz Hejna (18) programmeerde hij daar de eeuwenoude speeltrommel van het Torenuurwerk Hattem met zelfgekozen muziek.

In de museumhal Klank van de Lage Landen maakte het ‘Hertog Jan’-deuntje aldus plaats voor de thema’s ‘La Vie en Rose’ en ‘My heart will go on’. En er is nog ruimte voor een derde thema. Vins: “Ik heb mijn melodietje gevonden op een speeldoosje uit Parijs. Die dingen werken op hetzelfde principe als zo’n grote trommel.”

Het programmeren was geen klusje dat Vins en Tomasz even tussen de soep en de aardappelen konden intikken; ze werkten er een hele voormiddag aan. In hun gereedschapskist zat niet alleen kennis van het notenschrift en de vaardigheid om bestaande melodieën om te zetten in arrangementen voor 17 klokken. Het praktische werk vergde ook inzicht in de werking van een speeltrommel en uiteindelijk de vaardigheid om met hamer, steeksleutel en andere hulpmiddelen de trommel noot voor noot te ‘versteken’. Onder deskundige begeleiding, dat dan weer wel. 

Vins en Tomasz weten zich (nog) geen grote musici. Wel hebben ze allebei muziek in hun eindexamenpakket. Vins, die later filosofie wil gaan studeren, speelt vooral gitaar op school, Tomasz piano en orgel. Dat ze als echte ambachtslui aan de slag konden met een op en top historisch carillon hadden ze te danken aan hun muziekdocente Lineke Theeuwes en aan museumvrijwilliger/ campanoloog Bert Augustus.

Onder begeleiding van Bert Augustus werkt Vins van den Broek aan de speeltrommel van het Torenuurwerk Hattem.
Foto: Rob Fritsen

Hedendaagse muziek
Laatstgenoemden kennen elkaar al langer vanuit het muziekwereldje in Deurne. Lineke Theeuwes: “Bert opperde op een gegeven moment dat het carillon van het gemeentehuis Deurne wel wat hedendaagse muziek kon gebruiken. Ik bedacht dat mijn muziekleerlingen daar misschien voor konden zorgen. Voor de leerlingen is het heel motiverend om met praktische opdrachten bezig te zijn die daadwerkelijk worden toegepast, vandaar. En nu werken we al een paar jaar samen aan een educatief muziekproject rondom klokken.”

Het carillon van het Deurnese gemeentehuis aan de Markt strooit al geruime tijd klanken over het dorp uit, die bedacht zijn door de muziekleerlingen van Lineke. Dankzij de connecties van Bert Augustus werd het klokkenproject dit jaar uitgebreid naar het Museum Klok & Beiaard in Asten. Daar speelt het tuincarillon intussen ook elk uur een ‘voorslag’ van muziekleerlingen van Lineke Theeuwes.

Versteken
Het ambachtelijk versteken van de speeltrommel van het torenuurwerk Hattem door zesdeklassers ging nu een stap verder. Vins van den Broek:  “Ik vind elpees al ouderwets en nu sta ik hier zomaar te sleutelen aan een muziekinstrument dat al eeuwen oud is. Ik ben hier niet alleen met muziek bezig, maar heel nadrukkelijk ook met geschiedenis.”

Halverwege de ochtend kwam museumrondleider Nard Hoefnagels even een kijkje nemen. Nard heeft het torenuurwerk enkele decennia geleden eigenhandig en zorgvuldig gerestaureerd. “Niet te strak aandraaien,” maande hij, “niet te strak.”  

Mobieltje
Terwijl Vins de ijzeren lippen en moertjes bijeenzocht, maakte Tomasz zich verdienstelijk toen een groep kleuterkinderen onder begeleiding voorbijkwam. Eentje droeg de kroon van een jarige en op verzoek van de juf speelde Tomasz op een ander carillon speciaal voor de jarige een ‘Lang zal ze leven’. De muziek las hij af van zijn mobieltje. Niet alles is oud in Museum Klok & Peel!

 

Deel op: